ඇයි 'අපි'ව වෙන් කරලා මරලා දැම්මේ?

(Cartoon by Awantha Artigala-FB)

" මගෙ වයස අවුරුදු 18යි. මට තාම දෙමළ යාළුවෙක් නෑ. ඇයි ඔබ තුමන්ලා අපිව මෙහෙම වෙන් කළේ?"

මේ ගැටළුව යම් රූපවාහිනී නාලිකා වැඩසටහනක දී පාසල් ශිෂ්‍යාවක් අහපු ගැටළුවක්. මං මේක දැක්කෙ මේ ළමයා කරපු ප්‍රකාශයේ හොඳ නරක මනින්න ට්විටර් අවකාශයේ පිරිසක් අතර ඇතිවුණ කතාබහකදි. ඉතින්, මේ ප්‍රශ්නෙ හොඳයි ද? නරකයි ද?

එක් පිරිසකගේ අදහස වුණේ, ඒක තරමට නොගැලපෙන කතාවක්, රට ලෝකය ගැන නොදන්නාකම, NGO කාරයො පුරුදු කරවලා එවපු කතාවක්, නොතේරුම්කමට පණ්ඩිත කතා කියන ළමයින්ව පුම්බන්න එපා, දේශපාලනය ගැන නොදන්නාකම, ඔන්න ඔය වගේ අදහස් උදහස්. ඉතින් ඒක එහෙමද?

ඔය අතරේ මේ ළමයාගෙ කතාවට විරෝධය පළ කරපු පාර්ශ්වයේ එක අදහසක් තිබුණා ළමයින්ව වැඩිහිටියන් විසින් දේශපාලන අරමුණු සඳහා භාවිතා නොකළ යුතුයි කියලා, මං ඇත්තටම ඒ අදහසට එකඟයි. තමන්ගේ පෞද්ගලික දේශපාලන වාසි තකා මේ ළමයින්ව යොදාගැනීම වැරදියි. නමුත් එකක්, ඒකෙන් අදහස් වෙන්නෙ නෑ මේ රටේ දරුවන්ට, අනාගත පරපුරට දේශපාලනය අහිමියි හෝ ඔවුන් ඒ සම්බන්ධව උනන්දු නොවිය යුතුයි කියලා. ඒ වගේම ඔය ළමයා අහපු දේ, අපි දේශපාලකයන්ගෙන් ඇසිය යුතුම ප්‍රශ්නයක් ඒක. අපි මේ ළමයින්ව පුම්බන්න ඕන නෑ, හැබැයි ඔය චින්තනය පුම්බන්න ඕන. ළමයි පුරුදුවෙන්න ඕන ප්‍රශ්න දකින්න, ඒවා අහන්න. වැඩිහිටියො කියන දේ එහෙමම ගිල නොදා ඒවා ප්‍රශ්න කරන්න.

මේ ළමයා කතා කලේ මේ ළමයාගෙම අදහස් සහ වචන නම්, මේ ළමයා අපේ so called දේශපාලකයන්, මාධ්‍යවේදීන් සහ දේශපාලන ක්‍රියාකරුවන්ට වඩා ඉහල තැනක ඉන්නවා. හරි නම් මේ ප්‍රශ්න අහන්න ඕන වැඩිහිටි සමාජය. ඒත් උන් කැමතියි බෙදිලා ඉන්න. ඉතින් ළමයෙක් ඔහොම ප්‍රශ්නයක් ඇහුවම වැඩිහිටියන්ගෙ පළවෙනි ප්‍රතිචාරය වෙන්නෙ 'පැහෙන්නෙ නැතුව කට වහගන හිටපන්. උඹලා දන්න මඟුල' කියලා කට වහන එක. අපේ සමාජ සංස්කෘතියෙ ප්‍රධාන අංගයක් වෙන කොඳු ඇට නාරටිය කඩන එකත් කටවල් වහලා අනාගත පරපුර බය කරන එකත් වැඩිහිටියො ඉෂ්ඨ කරන්නෙ එහෙම. ළමයින්ගෙ කටට වචන දාලා තමන්ගෙ දේශපාලන අරමුණු ඉෂ්ඨ කරගන්න එක මං අනුමත කරන්නෙ නෑ. හැබැයි එකක්, මේ ළමයි කියන්නෙ වැඩිහිටියො බදාම ගහලා අනපු මැටි පිළිම සහ බොල් පිළිම වෙන්න ඕන නෑ. ඒ අයට එයාලාගෙම දේශපාලන දැක්මක් තියෙන්න ඕන. අවුරුදු 70ක කුණු ගඳ ගහන දේශපාලනය ප්‍රශ්න කරන්න ශක්තියක් තියෙන්න ඕන. ඔය බුද්ධිමත් කියන වැඩිහිටියො කලේ මේ රටේ ප්‍රශ්න නිර්මාණය කරමින් තමන්ගෙ පැවැත්ම තහවුරු කරගත්තු එක. ඒ පරම්පරාව ඉස්සරහ ඉඳන් මූණට ඔහොම ප්‍රශ්න කරන්න මේ ළමයින්ට පුළුවන් වෙන්න ඕන.

දේශපාලනය කියන්නෙ කුණු ගඳ ගහන දේශපාලඥයන්ටත්, ඒ කුණු ගොඩවල් වල වැටිලා කඩේ යන වැඩිහිටි පරම්පරාවටත් පමණක් හිමි දෙයක් නෙවෙයි. ඒක අනාගත පරම්පරාවටත් උරුමයි. අපේ වැඩිහිටියන්ගෙ ලොකුම ගැටළුව තමයි 'ළමයි = පට්ට ගොන් මෝඩයෝ' කියලා හිතන එක. පාසලේදී දේශපාලන විද්‍යාව, ඉතිහාසය සහ සමාජ අධ්‍යනය වගේ විෂයයන් ඉගෙන ගත යුත්තේ විභාග ලියන්න විතරයි කියලා හිතන එක. ළමයි තමන් ව ප්‍රශ්න නොකළ යුතුයි කියලා හිතන එක. ළමයි හිතන්න ඕන තමන් ළමයින්ට කියන දේ පමණයි කියලා හිතන එක. එහෙම නෑ. එයාලට ප්‍රශ්න අහන්න දෙන්න. ඒ ප්‍රශ්න තමාගෙන් ම අහන්න. වැඩිහිටියො අකමැතියි දරුවො ඉස්සරහ තමන්ගෙ දුර්වලතා, වැරදුණු තැන් පිළිගන්න. ඒ නිසා කරන්නෙ surpress කරන එක. දශක ගණන් පරණ වෛර සිතිවිලි තමන්ගෙ දරුවන්ටත් කවන්න හදන එක. තමන්ගෙ දුර්වලතා සහ වෛරය දරුවන්ටත් පටවන එක.

මං හිතන්නෙ බුදධිය මුහුකුරා නොගිය, ලෝකය නොදැකපු, ගෙදරින් ඉස්කෝලෙටයි පන්සලටයි පල්ලියටයි විතරක් ගිය කෙනෙක් වෙන්නෙ ඔය ළමයා අහපු ප්‍රශ්නෙ තමන්ගෙ හිතට නොආපු කෙනෙක් නම්, ඒක අහන්න තරම් ශක්තියක් නැති කෙනෙක් නම්, වෛරය සහ රෝග ලක්ෂණ විතරක් දකින රෝග මූලය නොදකින කෙනෙක් නම්. ඔය ළමයාව surpress කරන්න හදන so called වැඩිහිටි සමාජයට වඩා මේ ළමයා දැනටත් මානසිකව සහ මතවාදීමය වශයෙන් ඉදිරියෙන්. ඔය ළමයාව surpress කරන්නත් ridicule කරන්නත් කලින්, ඒ ප්‍රශ්නෙ තමාගෙන්ම අහගන්න එකයි වැඩිහිටි සමාජය කරන්න ඕන.

ඉතින් අපි අපෙන් ම අහමු. ඇයි ඔවුන් අපිව එකිනෙකාගෙන් වෙන් කළේ සහ තවදුරටත් වෙන් කරන්න උත්සාහ කරන්නේ? සිංහල පාසල් සිසුවෙක්ට ඇයි දෙමළ හෝ මුස්ලිම් හෝ යාළුවො එක්කෙනෙක් දෙන්නෙක් විතරක් ඉන්නෙ? නැත්නම්, ඇයි එක්කෙනෙක්වත් නැත්තෙ? ඇයි සිංහල සමාජය දෙමළ හෝ මුස්ලිම් සංස්කෘතියෙන් ගලවලා වෙන් කරලා දාලා තියෙන්නෙ?

ඒක සෑහෙන අතීතයට ගිහින් හොයාගන්න ඕන උත්තරයක්. ඒක සරලයි වගේ ම සංකීර්ණයි. සමාජයක් හෝ රටක් විවිධ ජාති, ආගම්, සංස්කෘතීන්, කුල වලට බෙදා වෙන් කරලා පාලනය කරන එක හැම අතින් ම ලේසි වැඩක්. ඒ වගේ ම ඒක සෑහෙන වාසිදායකයි. දැන් උදාහරණයක් විදියට කම්පැනි ඔෆිස් එකක් ගමු. ඔෆිස් එකේ ඉන්න සේවකයන්ට පඩි දෙන්නෙ අඩුවෙන්. ලොක්කා හොඳට සලකන්නෙ එකෙක් දෙන්නෙක්ට විතරයි. උන් තමා ලොක්කගෙ ගොට්ටො. අනිත් එවුන් ව බල්ලට දාලා තියෙන්නෙ. අළුතෙන් ආපු කෙල්ලව ඇඳට ගන්න Try කරලා බැරි වුණොත් ලොක්කගෙ ගොට්ටො මුළු කම්පැණියටම දැනුම් දෙනවා අහවල් කෙල්ල වටේ යන බඩුවක් කියලා. ඔෆිස් එකේ ඉන්න අනිත් එවුනුත් තව එකෙක්ව කපලා තමන් ලොක්කට ලං වෙන්නත් ඉස්සරහට යන්නත් බලන එවුන්. දැන් ලොක්කට කිසිම ගැටළුවක් නෑ. ඇයි? පඩි මදි කියලා ඉල්ලීමක් කරන්නවත් සේවකයෝ එකමුතු නෑ. එකෙක් පඩි මදි කියලා යම් ක්‍රියා මාර්ගයක් ගන්න හැදුවොත් තව එකෙක් ගිහින් ලොක්කගෙ 'හොඳ' ලිස්ට් එකට වැටීමේ අපේක්ෂාවෙන් අර කේලම කියලා පුළුවන්නම් ජොබ් එකත් නැති කරලා දානවා. ලොක්කා යටිමඩි ගහන එක ගැන එකෙක් ගැන එකෙක් ගැන කම්ප්ලේන් කරන්න හැදුවොත්, ඒත් ඒකමයි. අර ඇඳට ගොඩවෙන්න අකමැති වුණ කෙල්ල ඒ ගැන කම්ප්ලේන් කරොත් ඒ කෙල්ලට ගමේ ඉන්නත් නැති කරන්න ගොට්ටො ලෑස්තියි. බෙදා වෙන් කර පාලනය සෑහෙන පහසුයි. හැබැයි ඔය සේවකයො ටික එකමුතු වුණොත්? අර ලොක්කට ගෙදර යන්න වෙනවා.

දේශපාලනයේදීත් තත්වය ඕකයි. සිංහල, දෙමළ, මුස්ලිම් වෙන් කරාම රවට්ටන්න හරි ලේසියි. මොකද මේ විශේෂයෙන් මේ  ආසියාතික රටවල ඉන්න මිනිස්සු ජාතිය සහ ආගම කියන දේට පුදුම විදියට ලැදියි, ඒක හදවතටම දැනෙනවා. ඉතින් දේශපාලකයන් ට ඊට වඩා වටින දෙයක් තියනවද මිනිස්සුන්ව Impress කරන්න? තමන් වෙතට ආකර්ෂණය කරගන්න? නැහැ. නමුත් නිකන් ම ඕවා ගැන කිව්වට ඒක දැනෙනවද? නෑ. වාතය අපි අවට හැම වෙලේම  තියනවා, ඒත් ඒක දැනෙන්න නම් ෆෑන් එකක් දාන්න ඕන. ආන්න එතකොට හොඳට දැනෙනවා. එක් පිරිසකගේ ජාතිය සහ ආගම ඉස්මතු කරන්න දේශපාලකයොත් දානවා ෆෑන් එකක්. ඒ තමා 'අපේ ආගම සහ ජාතිය' විනාශ කරන්න මාන බලන 'උන්ගේ අහවල් ජාතිය සහ අහවල් ආගමිකයන්'. දැන් වැඩේ හරි. ඉහ මොළ රත් වෙන්න ගන්නවා, ලේ කකියන්න ගන්නවා, ඔන්න දැන් මේ 'තමාගේ ආගම සහ ජාතිය' වෙනුවෙන් වද වෙන සමාජයට ඕන වෙනවා නායකයෙක්. අර දේශපාලකයා ඉස්සරහට ඇවිත් මේ අසරණ සහ තර්ජනයට ලක් වූ සමාජය වෙනුවෙන් ඉදිරිපත් වෙනවා. දැන් මේ දේශපාලකයා අර සමාජයට මහා ගැලවුම්කාරයෙක් වෙනවා. දේශපාලකයා සිංහල සමාජයටත්, දෙමළ සමාජයටත්, මුස්ලිම් සමාජයටත් එක විදියටම කරන්නෙ ඔය ටික. දැන් උන් උන් එකිනෙකාට වෛර කරනවා. මිනිහෙක්ට තියන හොඳම මෝටිවේෂන් එක වෙන ආගම සහ ජාතිය නිසා ඒ අහවල් ආගම සහ ජාතිය රකින දේශපාලකයාට සමාජයේ කැමැත්තත් ලැබෙනවා. දේශපාලකයාට තමන් කැමති විදියකට හොරකම් කරන්න, මිනීමරන්න, කාන්තාවන් දූෂණය කරන්න ඇති පදමට නිදහසත් ලැබෙනවා. ඒවා ගැන කවුරු හරි කතා කරොත් පොඩි දෙයයි කරන්න ඕන. ආගම සහ ජාතිය ඉස්සරහට දාලා 'මෙන්න මේ අහවලා ජාතියේ සතුරෙක්' කියන්න විතරයි තියෙන්නෙ. ඌ ඉවරයි. ඉන් පස්සෙ මිනිස්සු පවා පුරුදු වෙනවා 'තමන්ගේ නායකයාගේ විරුද්ධවාදීන් ජාතියේ සහ ආගමේ ද විරුද්ධවාදීන් ය' කියලා හංවඩු ගහන්නත් එහෙම එවුන්ව මර්ධනය කරන්නත්. දැන් දේශපාලකයට තව ලේසියි. ප්‍රශ්නයක් නැත්නම් ප්‍රශ්න හදලා, මවලා හරි බෙදා වෙන්කර පාලනය කිරීමේ ඵල ප්‍රයෝජන අති මහත්.

මම මේ ලඟදි කාටූන් මූවී එකක් බැලුවා, The Angry Birds දෙවෙනි කොටස, මේ කතාවෙ ප්‍රධාන චරිතය වෙන Red තමයි ඌරන්ට විරුද්ධ සටන් කරලා බිත්තර බේරගත්තු කුරුළු දූපතේ ගැලවුම්කාරයා; වතාවක් මේ ඌරු දූපතේ නායකයා සාම පණිවිඩයක් එවනවා. කතා නායකයා වෙන Red මේ සාමය භාරගන්න සූදානම් නෑ. රෙඩ් ට ඕන කරන්නෙ යුද්ධෙ. මොකද මේ යුද්ධෙ නැත්නම් රෙඩ්ගෙන් අනිත් අයට ඵල ප්‍රයෝජනයක් නැතුව යනවා. ගණන් ගන්නෙ නැති වෙනවා. කුරුළු දූපතේ ගැලවුම්කාරයා වශයෙන් වැජඹෙන්න තියන අවස්ථාව අහිමි වෙනවා. ඒ කුරුළු දූපත වගේ ම තමයි මේ දූපතත්. රෙඩ් වගේම අපේ දේශපාලකයො කිසිම විටෙක කැමති නෑ මිනිස්සු එකට එකතු වෙනවට හෝ උන් විසින්ම ඇති කරපු මේ ජාතීන් හා ආගමිකයන් අතර තියන ප්‍රශ්න විසඳෙනවට. ඒ නිසා කාලෙන් කාලෙට ගින්දර පොඩ්ඩක් අවුලවලා ගින්න අළුත් කරනවා. මොකද ගැටළු විසඳුනොත් දේශපාලකයාට අවාසියි. සමාජයට තව දුරටත් තමාගෙන් ඵල ප්‍රයෝජනයක් නැතුව යනවා. තමන් වෙතට මිනිස්සු ගෙන්නගන්න, තමන්ට වන්දනාමාන කරවගන්න හේතුවක් නැති වෙනවා.

තව එක හේතුවක් තියනවා ඔය බෙදිල්ලට. ඒකත් එක්දහස් අටසිය ගණන් දක්වා ඇදෙනවා. ඕල්කට්ගෙ ධර්මපාලගෙ ආගමික පුනර්ජීවන වැඩසටහන්, ව්‍යවස්ථාදායක සභා වල ඉඳන්ම සමාජයේ වැජඹුණ කුහක නායකයන්ගෙන් මේ රටේ සිංහල සමාජය ආතුර වෙනවා. තමන් මහ ජාතිය බවත්, තමන් මේ රටේ අයිතිකාරයො බවත් දෙමළ සහ මුස්ලිම් ඇතුළු අනෙක් සමාජයන් කුලී නිවැසියන් හෝ ආක්‍රමණිකයන් බවත් හිතන්න ගන්නවා. ඔතනදි වෙන්නෙත් අර කලින් කියපු කතාව; සිංහල-දෙමළ-මුස්ලිම් එක් තනි සමාජයක් විදියට හිටියට තමන්ගේ ජාතියේ ශ්‍රී විභූතිය දැනෙන් නෑ, තමන්ගෙ එක තමා හොඳම එක කියලා හිතෙන්නෙ නෑ. හැබැයි ලංකාවෙ හිටිය අදූරදර්ශී කුහක නායක පැලැන්තිය මේ සිංහල මහ ජාතියට හතුරෙක් හඳුන්වා දෙනවා. වෙනත් ආගමක් අදහන එක, වෙන භාෂාවක් කතා කරන එක, වෙන සංස්කෘතික විධි අනුගමනය කරන එක සිංහල සමාජයට තර්ජනයක් සහ හතුරුකමක් විදියට පෙන්වලා දෙනවා. එදා ඉඳන් බහුතර සිංහල කතා කරන සමාජය අනිත් සමාජයන් දිහා බලන්නේ ඇමරිකාවේ white-supremacist ලා අවපැහැ සම ඇති මිනිස්සු දිහා බලනවා වගේ. අවඥාවෙන් සහ ඔවුන් තමන්ට වඩා පහළ තත්වයක මිනිස්සු විදියට හිතාගෙන. මෙන්න මේ බහුතරය තුල තියන කුහක හැඟීම් සහ සිතුවිලි නිසා තමයි රට බෙදෙන්නෙත්, ඒ බෙදීම කරන්න වර්තමාන දේශපාලකයන්ට පහසු වෙන්නෙත්.

අපිට තියෙන්නෙ යටත් විජිත සමයේ ඉඳන්ම අපේ නායකයො අපිට බොහොම පහසුවෙන් අටවපු ලෙහාගන්න අමාරු උගුලක්. යටත් විජිත සමයෙන් පස්සෙ වුණේ ඔය කාරණය තවත් උඩු දුවපු එක. විශේෂයෙන් දශක තුන හතරක ඉඳන් ඒක වැඩියි. ඉතින් දැන්වත් අපි 'ඇයි උඹලා අපිව බෙදලා වෙන් කලේ?' කියලා අහන්න කොන්දට පණ ගන්න ඕන. උන් හදලා දීපු නරා වලේ වැටිලා මරාගන්නවද එකට එකතු වෙලා නැගිටලා ජීවත් වෙනවද කියලා අපි තීරණය කරන්න ඕන. අනාගත පරම්පරාව අපි නොදැකපු ප්‍රශ්න දකින්න ඕන. ඒවට උත්තර අළුත් විදියකට හොයන්න ඕන.

කාලෙකට කලින් ගිය සහෝදරයා කියන Teledrama එකේ එනවා මෙහෙම දෙබසක්;

'මේ ජාතීන් අතර ප්‍රශ්නය මුන් ආයෙ අවුලවනවා. එහෙම නැත්නම් අනිත් එවුන් අවුස්සනකම් ඉඳලා උන් ඒකෙ වාසිය ගන්නවා. මේ හැම ආණ්ඩුවක්ම බලය පවත්වා ගන්නෙ බොහොම දැනුවත්ව, මේ සමාජය බෙදලා වෙන් කරලා.

උඹ හොඳට බලන් ඉඳපන්. මේ යන විදියට ආයෙමත් බිලි පූජාවක් එනවා. හැබැයි අපි තාම දන්නෑ මේ පාර තුවක්කුව හැරෙන්නෙ සිංහල සමාජයට ද දෙමළ සමාජයට ද කියලා. කාට හැරුණත්, ඒ හැරෙන්නෙ අපිට කියන අදහස මේ සමාජය ඇතුලෙ හදන්න ඕන.'

මේ සමාජය දිගු කරන සැකයේ  ඇඟිල්ලත්, වෛරයේ තුවක්කුවත්, කාගෙ පැත්තට හැරුණත් ඒ හැරෙන්නෙ අපේ පැත්තට. මොකද අපි කියන්නෙ සිංහලවත්, අපි කියන්නෙ දෙමළවත්, අපි කියන්නෙ මුස්ලිම්වත් නෙවෙයි. ඒක හරියට 'මම' කියන්නෙ මගෙ අත් විතරක්වත් මගෙ ඇස් දෙක හෝ කට විතරක්වත් නොවෙනවා වගේ, 'මම' කියන්නෙ මේ හැමදේකම එකතුව.

මේ රටේ ඉන්න 'අපි' හෝ 'ශ්‍රී ලාංකිකයන්' කියන්නෙත් ඒ විදියේ ආත්මයක් සහිත සම්පූර්ණ දේහයක් මිසක් එක කොටසක් නෙවෙයි.

ඒත් අපේ so called සිංහල,දෙමළ, මුස්ලිම් නායකයො නිසා මේ දේහය කොටස් වලට කැඩිලා තියෙන්නෙ. සමාජය ආත්මයක් නැති මල මිනියක් වෙලා කුණු ගඳ ගහන්නෙ ඒකයි. අපිට පුළුවන් කැමති නම් මේ විදියටම කුණු ගඳ ගගහා මරාගන්න, නැත්නම් එකතු වෙලා උගුලෙන් ගැලවෙන්න.

ඉතින්, අපි උන්ගෙ උගුලට අහුවෙලා අපි අපි මරාගන්නවද? එකතු වෙලා නැගිටිනවද? අපි අපේ ඇස් වටේ බැඳගත්තු කඩතුරාව බැඳගෙනම ඉන්නවද නැත්නම් මේක ගලවලා දානවද?

උත්තරේ සරලයි. හැබැයි ඒක තීරණය වෙන්නෙ තම තමන්ගෙ කුහකකමේ දිග පළල අනුව. 

ඔය සරල ප්‍රශ්නෙට අමාරුවෙන් හරි උත්තරේ හොයාගත්තොත් ඊට පස්සෙ එන ඕනම අමාරු සංකීර්ණ ප්‍රශ්නෙකට උත්තර හොයන එක 'අපි' ට පහසු වෙයි.